Programowanie z Minecraft (Master)

W Kids Coder Lab uczymy programowania, korzystając z edukacyjnej wersji gry – Minecraft: Education Edition. W ofercie mamy również zajęcia z programowania modów, podczas których dzieci uczą się tworzenia własnych obiektów, modyfikacji i dodatków do klasycznej wersji gry.

Programowanie początkowo odbywa się głównie blokowo (przy pomocy języka wizualnego), ale zagadnienia rozwiązywane przez dzieci przypominają rzeczywiste problemy programistyczne. Zaczynamy od prostych instrukcji np. zaprogramowania agenta, by poruszał się po określonej ścieżce. Algorytm taki możemy poszerzyć o instrukcje warunkowe, które sprawią, że określone działania będą uzależnione od zaistnienia pewnych okoliczności w grze. Do wdrożenia instrukcji uczniowie używają struktur języka podobnych do prawdziwego języka programowania. Poznają konstrukty i abstrakcyjne pojęcia programistyczne i uczą się określonego sposobu myślenia. Na przełączenie się w tryb tekstowy i programowanie bezpośrednio w języku Python i JavaScript pozwala konstruktor kodu (Code Builder). Wykorzystujemy go na zajęciach w grupach zaawansowanych, w trakcie których uczniowie oswajają się z wyglądem rzeczywistego kodu i sami wychwytują zależności i instrukcje odpowiadające za poszczególne działania.

Zadania uczniów w grze polegają na rozwiązywaniu problemów z wykorzystaniem podstawowych zasad programowania. Zaczynamy od prostych rzeczy np. zaprogramowania przejścia przez labirynt, otworzenia bramy czy programowania agentów. W wersji edukacyjnej dostępna jest nawet tablica pierwiastków, dzięki której można programować złożone reakcje chemiczne. Bardziej zaawansowane zadania to budowa dróg z wykorzystaniem współrzędnych świata, budowa sieci kolejowej lub metra czy też budowa miasta w chmurach. Kiedyś jedna z naszych grup postanowiła zbudować Akropol. W takich projektach uczniowie wspólnie z nauczycielami zastanawiają się, jak podejść do skomplikowanego wyzwania, po czym dzielą się zadaniami i każdy odpowiada za inny fragment budowli. Zbudowanie czegoś krok po kroku, a czasem nawet blok po bloku, wymaga dobrego planu konstrukcji. By zbudować tak złożony budynek, uczniowie muszą nauczyć się prawidłowo wyznaczać współrzędne ścian oraz współpracować ze sobą na każdym etapie.

Ponieważ pracujemy na narzędziu znanym dzieciom – większość z naszych uczniów już wcześniej grała w Minecraft – dzieci czują się pewnie, chętnie poznają nowe rzeczy i poszerzają wiedzę. Nie boją się eksperymentować i zadawać pytań. W czasie zajęć widać ich zapał i entuzjazm. Chętnie wykonują zadania, są zaangażowane, same proponują tematy lekcji. Na naszych kursach, oprócz programowania, uczymy, jak szukać rozwiązania złożonych problemów. Uświadamiamy dzieciom, że w programowaniu rzadko coś wychodzi za pierwszym razem. Pokazujemy, że popełnianie błędów i szukanie rozwiązania jest naturalnym elementem procesu nauki. Dbamy o to, by atmosfera na zajęciach była przyjazna i sprzyjała działaniu. Przełamujemy w dzieciach strach przed popełnieniem błędu i zadawaniem pytań. W myśl zasady „Nie myli się ten, kto nic nie robi” zachęcamy uczniów do samodzielnych prób poszukiwania rozwiązania i tłumaczymy, że czasem, aby osiągnąć zamierzony cel, należy próbować wiele razy.

Zajęcia z programowania z Minecraft pozwalają połączyć zamiłowanie do gry z nauką. Dzieci rozwijają dzięki temu wiele umiejętności, nie tylko technicznych:

• poznają podstawy programowania i algorytmów
• w zależności od stopnia zaawansowania poznają środowisko programistyczne Minecraft blokowo lub tekstowo
• budują proste procedury, np. do sterowania agentem
• tworzą funkcje i wykorzystują w nich różne zmienne
• pracując nad odwzorowaniem konstrukcji i wykorzystując trójwymiarowy układ współrzędnych, rozwijają również wyobraźnię przestrzenną i umiejętność planowania
• dowiadują się, jak dobierać odpowiednie narzędzia do zakładanych celów i jak rozłożyć dane zagadnienie na mniejsze kroki
• uczą się działać w grupie, planować i dzielić zadania oraz pracować na rzecz społeczności
• rozwijają kompetencje społeczne i poczucie odpowiedzialności za grupę

Programowanie wcale nie jest takie trudne jak nam dorosłym się wydaje. Żeby nauczyć się podstaw nie trzeba mieć szczególnych predyspozycji. Wystarczy zamiłowanie do rozwiązywania łamigłówek i chęć poznawania nowych rzeczy. W trakcie kursu dokładnie tłumaczymy wszystkie zagadnienia. Pracujemy też nad umiejętnością formułowania myśli przez dzieci.

Młodsze dzieci czasem rozwiązują zadania wolniej, ale nie mają problemu ze zrozumieniem ich celu. Podchodzą do nauki programowania z niezwykle otwartym umysłem, nie mają żadnych uprzedzeń i odważnie sięgają nawet po zadania wykraczające poza ich poziom. Co więcej, programowanie za pomocą bloków sprawia, że dzieci często traktują je bardziej jako kolejny element gry niż naukę.

Starsze dzieci, które zdążyły już nabrać przekonania o trudności programowania, mają dużo większy problem z przełamaniem początkowej bariery. Od umiejętności czy predyspozycji ważniejsze jest więc dobre nastawienie.

Obalamy również stereotypy, że kierunki techniczne, w tym programowanie, są tylko dla chłopców. Na naszych zajęciach świetnie odnajdują się zarówno chłopcy, jak i dziewczynki.